Het verminderen van de consumptie van zoete en zoute snacks, suikerhoudende dranken en verwerkt vlees is over het algemeen een goede gewoonte.
Met zijn boek “The Secret of the Blue Zones: Eat and Live Like the Healthiest People on the Planet” werd Dan Buettner een van de bekendste experts op het gebied van een lang leven. Hij populariseerde ook het concept van “blauwe zones”, gebieden in de wereld waar de inwoners verondersteld worden een uitstekende levensverwachting te hebben.
De gegevens die het bestaan van deze zones ondersteunen werden in twijfel getrokken: volgens sommige experts zou de uitzonderlijke levensduur in deze gebieden verklaard kunnen worden door administratieve in plaats van gezondheidskwesties. Daarom zijn er grote twijfels over het concept van blauwe zones en hun geldigheid.
Buettner wordt ondanks alles gezien als een van de meest relevante experts op het gebied van lang leven: zijn Instagram-account heeft meer dan 600.000 volgers, naast degenen die zijn werk volgen via zijn publicaties of documentaires.
Het was precies via zijn Instagram-account dat hij een paar maanden geleden een lijst gaf van voedingsmiddelen die we zoveel mogelijk moeten vermijden als we langer willen leven. En een “truc” om deze taak gemakkelijker te maken: ze niet mee naar huis nemen.
Buettners lijst bevatte vier voedselgroepen: verpakte zoetigheden, zoute snacks, suikerhoudende dranken en verwerkt vlees. Er is weinig discussie over de gezondheid van deze voedingsmiddelen: om de een of andere reden worden de voedingsmiddelen in deze groepen vaak als ongezond of in sommige gevallen zelfs schadelijk beschouwd.
In het geval van snoep en suikerhoudende dranken ligt het probleem precies in hun suikergehalte. Hoewel ons lichaam suikers nodig heeft om goed te functioneren, kan overmatige consumptie schadelijk zijn voor onze gezondheid en ons welzijn.
Diabetes is een van de meest voorkomende problemen als gevolg van overmatige suikerconsumptie, maar het kan ook leiden tot gebitsproblemen. Overmatige suikerconsumptie kan het ook gemakkelijker maken om overgewicht te krijgen, wat weer een risicofactor is voor bijvoorbeeld onze cardiovasculaire gezondheid.
In het geval van zoute snacks zit het probleem in het zout. Ook hier voorziet zout ons van voedingsstoffen, maar na een bepaald punt kan het ook leiden tot gezondheidsproblemen, met andere woorden, het kost ons levensjaren. Overmatige zoutconsumptie is vooral duidelijk bij de gezondheid van het hart, en verhoogt bijvoorbeeld het risico op hartaanvallen.
De vierde groep die Buettner voorstelt om uit onze huizen te verwijderen, is die van verwerkt vlees, waaronder een verscheidenheid aan producten valt, zoals worst, worst of sommige voorgekookte vleesproducten. Niet zonder enige controverse weten we nu dat er een verband bestaat tussen de consumptie van bepaalde vleessoorten en het ontstaan van bepaalde kankers, vooral die van het spijsverteringsstelsel.
Niets meer dan een truc
De wetenschap is het erover eens dat het effect van deze voedingsmiddelen op onze gezondheid kan variëren, maar over het algemeen is het negatief. Moeten we dus naar Buettner luisteren en deze producten uit onze huizen verwijderen? Het antwoord is dat het ervan afhangt.
Zoals Buettner zelf aangeeft, is het idee om deze voedingsmiddelen niet in huis te halen niet dat we ze helemaal uit ons dieet moeten schrappen. Ze niet in huis halen is een truc om er minder van te consumeren, om er speciaal voedsel van te maken dat we af en toe eten en dat geen deel uitmaakt van ons dagelijks leven. Een beloning die we moeten verdienen, in ieder geval door er de deur voor uit te gaan.
Deze strategie kan ook worden toegepast op andere voedingsmiddelen, bijvoorbeeld alcoholische dranken. Het is zelfs gebruikelijk om sociaal drinken te associëren met een matige consumptie van alcoholische dranken. Hoewel dit niet helemaal overeenkomt met de scheiding tussen thuis- en buitenconsumptie, kan het ons wel een idee geven dat we kunnen extrapoleren.
Maar zelfs als we het over niets meer dan een gimmick hebben, is het dan een gimmick die werkt? Ook hier is er geen eenduidig antwoord. Bij gebrek aan studies kunnen we alleen op ervaring afgaan, en misschien zijn er mensen voor wie dit systeem het gemakkelijker maakt om hun voeding te verbeteren. Anderen merken misschien helemaal geen verandering, en persoonlijke omstandigheden kunnen het nut van het mechanisme bepalen.
Als het om voeding en gezondheid gaat, zijn er nog andere factoren om rekening mee te houden. Proberen om levensjaren toe te voegen door betere voeding is altijd een goed idee, maar het aanvullen met andere veranderingen in onze gewoonten is meer dan aan te raden. Een actiever leven, het versterken van onze sociale relaties of proberen meer en beter te slapen kunnen tips zijn die ons kunnen helpen, zo niet om langer te leven, dan toch om onze levenskwaliteit te verbeteren.